Al in 2007 kwam de eerste software voor parametrisch ontwerpen op de markt. Het principe is simpel: je voert de uitgangspunten in en het programma toont alle mogelijke ontwerpvarianten. Maar ondanks alle voordelen, is parametrisch ontwerpen nog steeds geen gemeengoed. Als specialisten in Computer Aided Engineering merken wij dat het vooral leeft bij constructeurs. Waar moet de versnelling dan vandaan komen? Van de architecten!
Eigenlijk is Parametrisch Ontwerpen ideaal. Je hoeft alleen de uitgangspunten – de parameters – in een programma in te voeren en je hebt inzicht in alle mogelijke ontwerpvarianten. Wijzig je de parameters, dan past het programma automatisch alle berekeningen en 3D-modellen aan. Deze werkwijze biedt veel voordelen. Veel constructeurs zijn enthousiast! Dat komt vast omdat zij met hun bèta-achtergrond kunnen denken als een programmeur. Zouden architecten zich misschien beperkt voelen in hun creativiteit? We vroegen het architect Ron van der Giessen, founding partner bij Strategie Architecten in Oosterbeek. Met 6 vaste medewerkers en een aantal flexibel inzetbare specialisten ontwerpt het bureau o.a. woningen, transformaties en complexen voor sport & leisure.
Waarom kiezen architecten nog niet en masse voor parametrisch ontwerpen?
“Veel mooie, creatieve bouwconstructies van grote architectenbureaus zijn parametrisch ontworpen. Dus het is niet zo dat het de creativiteit van een architect beperkt. Maar je moet er wel de juiste projecten voor hebben, anders is de investering te groot. Want je moet kennis in huis halen en ervaring opdoen. En ook het instellen van parameters en beoordelen van resultaten kost tijd. Dat is bij kleine projecten niet altijd lonend. Daarom passen wij deze techniek bij Strategie Architecten nog niet zo vaak toe, maar wij hebben ons er wel in verdiept.”
Wanneer loont die investering dan wél?
“Bij bijzondere hoogbouw of complexe programma’s. Neem bijvoorbeeld sportstadions, je kan de eigenschappen van de vorm van de tribunes koppelen aan randvoorwaarden en vastleggen in algoritmes. Door de vorm te veranderen kan het programma bijvoorbeeld de vereiste zichtlijnen
vanaf de zitplaatsen controleren en optimaliseren. De constructie kan zelfs automatisch worden aangepast. Verder is parametrisch ontwerpen ook interessant bij repeterende projecten. Soortgelijke distributiecentra bijvoorbeeld. Je hoeft dan alleen de parameters aan te passen aan de lokale
randvoorwaarden. Maar het kan ook nuttig zijn bij gecompliceerde deelconstructies. Het dak van de Diamantbeurs in Amsterdam is daar een mooi voorbeeld van. Wij zien ook mogelijkheden bij bestaande geometrie. Hoeveel appartementen met een minimale afmeting passen in een voormalig
kantoorgebouw of een oude fabriek. Het programma laat dan de mogelijke indelingen zien.”
Zijn al die design-varianten niet overweldigend?
“Dat is alleen maar gaaf! En het leidt tot nieuwe ideeën. Probeer zelf maar eens een willekeurig gevelpatroon te ontwerpen. Dat lukt je nauwelijks, omdat je in structuren denkt. Nu hoef je alleen de parameters te bepalen en laat je de computer het rekenwerk doen. Het selecteren, aanscherpen en
uitwerken van de verschillende varianten blijft uiteraard mensenwerk.”
Architecten moeten dus toch wat vaker parametrisch ontwerpen?
“In elk geval onderzoeken wanneer het loont. Daarbij gaat het niet alleen om efficiency, want je kunt er ook goed mee sturen op duurzaamheid, een speerpunt bij ons bureau. En wie weet kun je er ook andere opdrachten mee binnenhalen. Dus ja, ik raad ook kleine en middelgrote architectenbureaus aan om parametrisch ontwerpen wel serieus te (blijven) overwegen. Dat geldt voor ons. Ook omdat je dan sneller kunt inspringen op nieuwe technieken.”
EMIEL PELTENBURG
Specialist Computer Aided Engineering
Adviseur op het gebied van:
Computer Aided Engineering
Procesoptimalisatie
Rekensoftware
Complexe vraagstukken
Specialiteiten:
Eurocodes, eindige elementen, sterkteberekeningen, detailberekeningen, weg- en waterbouwkunde, prefab en voorgespannen beton.
BOUWTEAM VAN DE TOEKOMST